Owoce ej powszechnie znanej rośliny, której uprawę rozpoczęto w średniowiecznych ogrodach klasztornych, zbierano w stanie dzikim już w epoce kamienia i brązu. Są one uważane za cenne lekarstwo. „Kto w gorączce lub przy zapaleniu płuc używał soku malinowego jako środka leczniczego lub orzeźwiającego, nie zapomni maliny do końca życia” (Rau).
Pochodzenie i naturalne środowisko
Odmiany uprawne maliny pochodzą od europejskiego dziko rosnącego gatunku Rubus idaeus i dwóch gatunków amerykańskich Rubus ocidentalis i Rubus strigosus. Są to wieloletnie rośliny leśne, choć najstarsze pędy w krzewie mają tylko dwa lata. Co roku wyrastają nowe pędy, które w drugim roku owocują, a po owocowaniu obumierają. Malinę leśną można spotkać w przerzedzonych miejscach lasu, na jego skraju, na wolnych od drzew zboczach; występuje także w Alpach, gdzie rośnie na wysokości 1850 metrów n.p.ni; Rośnie w miejscach osłoniętych, pokrytych liśćmi lub mchem, na glebie zawierającej sporo próchnicy; zatrzymuje wilgoć dla płytko korzeniących się roślin. Bardzo często pomiędzy malinami rosną niskie trawy i zioła lecznicze, które wpływają korzystnie na wzrost malin. Gleba na tych stanowiskach jest luźna, wilgotna i ma dobrą strukturę.
Gleba i klimat
Wymagania odmian uprawnych maliny są większe niż wymagania opisanej maliny leśnej. Najbardziej odpowiada jej żyzna gleba gliniasto–piaszczysta, ale dobrze rośnie i plonuje także na glebach lżejszych, nawożonych kompostem lub obornikiem. Ponieważ lubi gleby wilgotne, można ją z powodzeniem uprawiać na zmeliorowanych glebach torfowych, zarówno torfowisk wysokich, jak i niskich, lecz wówczas wymaga wystawy słonecznej, aby jesienią owoce mogły dojrzeć, a pędy zdrewnieć przed zimą.
Maliny najlepiej rosną na glebach kwaśnych, o pH 4,5 do najwyżej 6, a więc na glebach, na których dobrze rośnie żyto, owies, gryka i rabarbar. Można ją uprawiać na glebach bardzo kwaśnych albo zasadowych, ale wówczas potrzebny jest dodatek kompostu, najlepiej z liści lub igliwia, którym nawozi się po zbiorze owoców. Jesienią można ściółkować powierzchnię gleby liśćmi ze wszystkich drzew. Na glebach ciężkich i ilastych malinę najlepiej uprawiać na wałach.
