Mieczyk ogrodowy, gladiolus — Gladiolus hybridus
Hodowcy poświęcili w ostatnich dziesięcioleciach wiele uwagi tej roślinie i w wyniku ich prac powstały niezwykle piękne odmiany o bajecznych barwach. Kwiaciarze-producenci, a także działkowcy, najchętniej uprawiają odmiany bardzo wysokie (100 —120 cm) o wielkich kwiatach, średnicy ponad 10 cm, gdyż są okazałe i efektowne. Warto jednak zainteresować się odmianami niższymi, o mniejszych kwiatach, które mają lżejszy pokrój i lepiej pasują do małych ogródków i niewielkich pomieszczeń. Niedawno ukazały się też odmiany o silnie fryzowanych płatkach, wyjątkowo ładne i oryginalne.
Opisy choćby tylko ważniejszych odmian mieczyków nie dadzą o nich właściwego pojęcia, najlepiej więc postarać się o ilustrowane katalogi i na ich podstawie dokonać wyboru. Obecnie znajduje się u nas w handlu ponad 50 odmian. Wymienimy kilka z nich, aby dać pojęcie o ogromnej skali barw: ‘Poppy Day’ — kwiaty makowoczerwone, ‘Hawaii’ — mahoniowoczerwone, aksamitne, ‘Spik and Span’ — moreloworóżowe, lekko karbowane. ’Picardy’ — czysto różowe (stara, wypróbowana odmiana), ‘Flower-song’ — żółte z karminową plamką w gardzieli, lekko karbowane, ’Prinzessin Beatrix’ — pomarańczowe, ‘Polonez’ — białe z czerwoną plamką na dolnych płatkach (polska odmiana), ’Gratia’ — jasnoniebieskie z fiołkowym odcieniem, ‘Pandion’ — fioletowe z czerwonymi smużkami.
Mieczyki kwitną od lipca do końca września. Wśród odmian rozróżnia się wczesne, zakwitające po 70—85 dniach od chwili wysadzenia bulw, średnio wczesne, zakwitające po 85—105 dniach, oraz późne, zakwitające po 105—130 dniach. Warto mieć odmiany o różnej porze kwitnienia, aby dłużej cieszyć się tymi wspaniałymi kwiatami.
Mieczyki są uprawiane przede wszystkim na kwiat cięty, są bowiem nie tylko efektowne, ale niezwykle trwałe — w wodzie trzymają się do 2 tygodni, rozwijając kwiaty stopniowo, aż do końca kwiatostanu.
Mieczyki są dość wymagające. Najlepiej rosną na glebie żyznej, próchniczej, i wilgotnej, niezakwaszonej. Na nieprzepuszczalnych i zimnych glebach gliniastych rosną słabo i często chorują. Glebę typowo gliniastą można „zmeliorować” nawożąc dużą ilością mieszaniny piasku z torfem lub piasku z kompostem liściowym, które trzeba przemieszać do głębokości około 30 cm. Mieczyki należy sadzić w miejscu słonecznym.
Bulwy mieczyków trzeba nabywać już w końcu stycznia i w lutym, gdyż w drugiej połowie marca wybór odmian jest już mały.
Bulwy mieczyków sadzimy od drugiej połowy kwietnia go końca pierwszej połowy maja. Na zagonach wyznaczamy rzędy co 20 cm, w rzędach zaś umieszczamy bulwy co 10—15 cm. Zagłębiamy je w ziemi na 6—8 cm.
Przez cały okres wegetacji mieczyki trzeba regularnie podlewać słabym strumieniem wody, gdyż się łatwo przewracają. Dobrze jest wyściółkować zagony przegniłym obornikiem lub kompostem. Jeżeli rośliny wyrosły wysoko i wydały duże, ciężkie kwiatostany, trzeba je przywiązać do palików.
Gdy zakończy się kwitnienie i liście zaczną żółknąć, co zwykle następuje w drugiej połowie września, wykopujemy całe rośliny i liście, zaś pozostałość pędu przycinamy na wysokość 5 cm nad bulwą. Gdy bulwy są już dostatecznie podsuszone (w parę tygodni po wykopaniu), usuwamy zaschnięte resztki pędu i korzenie oraz odejmujemy bulwki przybyszowe, wielkości mniej więcej nasienia grochu. Bulwy duże i — oddzielnie — małe przechowujemy przez zimę w suchym pomieszczeniu o temperaturze 5—8°C ułożone w skrzynce dwoma warstwami.
Na wiosnę, w tym samym czasie, kiedy sadzimy duże bulwy, należy wysiać drobne na osobnym zagonie w rzędy wyznaczone co 10 cm, w rzędzie zaś co 3 cm. W jesieni wykopujemy je i czyścimy. W następnym roku wydadzą już kwiatostany.
Mieczyki ścinamy, gdy 2—3 dolne kwiaty w kwiatostanie są prawie rozwinięte, a reszta jeszcze w pąkach.